Жол-көлік апатынан зардап шеккендердің 70% -ы өлім-жітім себептері - куәгерлердің әрекетсіздігі немесе дұрыс әрекет етуі. Медицинада «алтын сағат» ұғымы бар: жарақат алған алғашқы сағаттарда толық медициналық көмек алады, сосын 90% тірі қалады. Егер көмек екі сағатта берілсе, онда 10% аман қалады.
Авариядағы жарақаттар әртүрлі, кейде өте күрделі.
Зерттеу нәтижесі бойынша, жазатайым оқиғалардан болған жарақаттар статистикасы дененің әртүрлі бөліктері түрлі жолдармен жарақат алғандығын көрсетеді:
• көбінесе зардап шеккендер әр түрлі бастық жарақаттар алады (шамамен 60%);
• Аяқтың сынуы немесе жарқырауы (шамамен 10%) - зиян келтірумен байланысты жиі кездесетін;
• Үшіншіден, қолдың жарақаты (әр он екінші).
Жол апаттар кезінде ең көп таралған жарақаттардың бірі:
• сынықтар;
• көгеру;
• басқа сүйек жарақаттары.
ЖКО жүргізушілерінің, жолаушыларының, апаттардың куәгерлерін қамтамасыз етуі мүмкін авария болған жағдайда көмек көрсетудің үш үлгілік ұйымдастырушылық сатысы бар:
• авария болған жерде жедел жәрдем көрсету (жәбірленушіні автокөліктен шығару және өмірге қауіп төнген жағдайда жедел көмек көрсету);
• жедел жәрдем шақырту;
• Барлық құрбандарды медициналық мекемеге тасымалдау.
Жарақат кезінде дене жарақатын азайту үшін мынадай әрекеттер алгоритмі ұсынылады:
1. Жәбірленушіге қосымша жарақат әсерін тоқтату (жанып тұрған машинаны тартып алу, мүмкіндігінше қоқыстарды алу және т.б.).
2. Жедел жәрдем келгенге дейін жарақаттанған адамның өмірлік маңызды функциялары (жүрек соғысы, тыныс алу) сақталуы керек.
3. Жедел жәрдемді қарсы алу үшін жәбірленуші дәрігерлеріне тапсыру.
4. Егер медициналық көмек кешіктірілсе және жәбірленушіні өз бетінше алып тастау мүмкіндігі болса - тасымалдауды жүзеге асырады.
